Trầm cảm sau sinh ở nam giới

   Trầm cảm sau sinh là một vấn đề tâm lý thường gặp ở phụ nữ, thường xảy ra trong vòng một năm đầu sau khi em bé ra đời, được cho là do sự thay đổi nội tiết tố, sự mệt mỏi tinh thần và thể chất khi chăm con. Tuy nhiên, nhiều người không biết rằng trầm cảm sau sinh cũng có thể gặp phải ở những ông bố có vợ mới sinh.

Nam giới cũng có thể bị trầm cảm sau sinh.

Căng thẳng, mệt mỏi sau khi vợ sinh con

   Khác với quan điểm của nhiều người cho rằng, chỉ có nữ giới mới bị trầm cảm sau sinh, thực tế có không ít ông bố bị trầm cảm khi đón đứa con đầu lòng.

   Như trường hợp của anh  Nguyễn Bá Đại (quê Phú Thọ), những trận stress liên tục sau khi chào đón con gái đầu lòng khiến anh luôn  trong tình trạng căng thẳng, mệt mỏi, không thể nào tập trung làm việc.

   Theo anh Đại chia sẻ, từ khi thành viên mới trong nhà, mọi sinh hoạt của gia đình anh dường như bị đảo lộn một cách “chóng mặt”. Cả đêm con gái anh quấy khóc, dỗ mãi không chịu nín khiến cả anh và vợ phải thay nhau thức trông. Giờ giấc sinh hoạt bị đảo lộn, anh luôn trong trạng thái uể oải, đi làm mất tập trung, thường bị sếp trách mắng.

   Về đến nhà, anh lại phải chứng kiến cảnh mẹ chồng nàng dâu xung đột, bất đồng quan điểm trong việc nuôi con. Người đàn ông chia sẻ “vợ tôi luôn phàn nàn về cách chăm sóc em bé “cổ hủ”, “lỗi thời” của mẹ chồng nên không khí trong gia đình lúc nào cũng căng thẳng. Điều đáng buồn là ai cũng cho rằng mình đúng, chẳng ai chịu xuống nước trước khiến tôi luôn bị đẩy vào tình thế “chết kẹt”. Hết an ủi vợ lại đến động viên mẹ, chẳng ai trong nhà quan tâm đến cảm xúc của anh. Đứng giữa mối quan hệ của vợ và mẹ, cộng thêm áp lực công việc, không ngủ đủ giấc anh Đại stress, không muốn về nhà, thậm chí sợ tiếng khóc của con gái.

   Chưa kể, tính cách của vợ anh sau sinh cũng thay đổi chóng mặt, dù lường trước được nhưng khi đối mặt, người đàn ông vẫn không dám tin đây là vợ mình. Quá nhiều cú sốc cứ liên tiếp kéo đến khiến anh Đại thực sự bị khủng hoảng tinh thần.

   Thực tế, đây chỉ là một trong số những câu chuyện được các ông chồng chia sẻ sau khi vợ sinh con. Nghiên cứu đăng trên Tạp chí Advanced Nursing chỉ ra khoảng 50% đàn ông bị trầm cảm sau sinh song song với vợ. Một nghiên cứu khác trên Tạp chí The American Medical Association (JAMA) năm 2010, 10,4% các ông bố có biểu hiện trầm cảm trong giai đoạn từ ba tháng đầu thai kỳ đến khi đứa con tròn một tuổi.

   Năm 2018, tờ JAMA Paediatrics công bố kết quả nghiên cứu, 4,4% đàn ông lần đầu làm bố bị trầm cảm, tỷ lệ này ở phụ nữ là 5%. 

Những nguyên nhân gây ra trầm cảm sau sinh ở nam giới

   Theo các chuyên gia, phụ nữ sinh con sẽ có nhiều thay đổi về mặt sinh học như hormone thay đổi hay những áp lực chăm sóc con cái, các mối quan hệ xung quanh, thay đổi thói quen sinh hoạt, môi trường khiến phụ nữ dễ bị áp lực, dẫn đến stress và trầm cảm.

   Ở nam giới, vấn đề sinh học không thay đổi, nhưng những ông bố cũng trải qua chịu áp lực không nhỏ khi cùng chăm sóc con, như:

Những thay đổi trong lối sống, sinh hoạt

   Nếu trước đây, nhiều nam giới có thói quen thường xuyên gặp gỡ, nhậu nhẹt với bạn bè thì sau khi có con, họ phải từ bỏ để về nhà chăm vợ, chăm con. Điều này phần nào sẽ tạo cho họ cảm giác khó thích nghi và đôi khi dẫn đến những lo lắng, căng thẳng về trách nhiệm của mình với gia đình. Tuy nhiên, đây chỉ là một trong những nguyên nhân rất nhỏ, đa phần những áp lực đó không đến mức khiến nam giới bị trầm cảm. Những nam giới bị trầm cảm trong giai đoạn này thường do kết hợp nhiều nguyên nhân khác nhau chứ không thể “đổ lỗi” hoàn toàn cho việc phải chăm vợ, chăm con gây ra được.

Những thay đổi trong cuộc sống có thể khiến nam giới bị căng thẳng, mệt mỏi.

Do kỳ vọng không được đáp ứng

   Trầm cảm sau sinh ở nam giới cũng có thể là hệ lụy của việc nam giới tự tạo áp lực quá lớn cho mình. Ví dụ, họ luôn kỳ vọng vào đứa con sắp chào đời nhưng đến khi đứa trẻ sinh ra không được như mong muốn (về giới tính, ngoại hình, tính cách…). Điều này sẽ khiến họ cảm thấy hụt hẫng và chán nản. Tình trạng này rất thường gặp ở những ông bố có tâm lý thích con trai nhưng vợ lại sinh toàn con gái. Những người đàn ông này thường có biểu hiện luôn tìm cách xa lánh, không quan tâm đến con, xấu hổ với gia đình, tỏ ra bi quan. Họ cũng dễ bị dồn nén cảm xúc dẫn đến hay cáu giận, bực tức và gây sự với vợ con. Nếu không được giải tỏa về mặt tâm lý, sẽ rất dễ gây ra những hành động tiêu cực khác.

Tình trạng của vợ con

   Tỷ lệ trầm cảm ở nam giới còn tùy thuộc vào tình trạng của vợ con. Nếu tình trạng sức khỏe của vợ và con sau sinh không tốt thì tỷ lệ trầm cảm ở nam giới còn cao hơn nhiều.

Tâm lý “trụ cột”

   Nam giới luôn có tâm lý mình là trụ cột gia đình, nên khi có những sự việc không như ý muốn, họ thường đổ lỗi cho bản thân rằng sao tôi không làm tốt hơn cho vợ con tôi. Nhiều gia đình nam giới còn phải chịu áp lực về gánh nặng kinh tế trong thời kỳ vợ nghỉ thai sản, mâu thuẫn giữa mẹ chồng, nàng dâu, điều đó cũng khiến họ áp lực dẫn tới gặp vấn đề về tâm lý.

   Trầm cảm sau sinh ở nam giới là vấn đề không thể xem nhẹ. Tình trạng này không chỉ làm ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần của người cha mà còn gây những tác động tiêu cực đến mối quan hệ trong gia đình và sự phát triển của trẻ sau này. Vì vậy, nếu thấy mình có các dấu hiệu của trầm cảm, nam giới nên tìm đến sự giúp đỡ chuyên nghiệp để được hỗ trợ kịp thời!