Nhiều người phụ nữ bị trầm cảm vì vô sinh

   Khi lập gia đình, ai cũng mong muốn có con cái để vui cửa vui nhà. Thế nhưng hiện nay, nhiều cặp vợ chồng vô sinh, hiếm muộn, phải áp dụng biện pháp hỗ trợ sinh sản. Trong quá trình tìm con ấy, người phụ nữ thường phải chịu vô vàn áp lực khác nhau, dễ khiến họ rơi vào căn bệnh trầm cảm.

Nhiều người phụ nữ bị trầm cảm vì vô sinh

Nhiều người phụ nữ bị trầm cảm vì vô sinh

   Theo trung tâm hỗ trợ sinh sản của trường đại học Harvard, mỗi năm tại Hoa Kỳ có khoảng 1,3 triệu bệnh nhân phải nhận tư vấn hoặc điều trị vô sinh hiếm muộn có các vấn đề về tâm lý. Thống kê tại bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Hà Nội cho thấy, có đến 30% phụ nữ điều trị vô sinh xuất hiện dấu hiệu stress, trầm cảm. Mức độ trầm cảm tăng ở trường hợp hiếm muộn nhiều năm, phải điều trị hỗ trợ sinh sản kéo dài hoặc chuyển phôi nhiều lần thất bại.

   Có thể kể đến trường hợp của chị Nguyễn Thị Thanh, 41 tuổi ở Hà Nội. Vợ chồng chị chẳng may bị hiếm muộn, đã điều trị kéo dài 13 năm liền. Sau 18 lần chuyển phôi thất bại, chị Thanh dần xuất hiện dấu hiệu trầm cảm. Chị từ chối tất cả cuộc hội họp, giao lưu, sau giờ làm chỉ ở nhà. Nhiều lần, chị định bỏ nhà đi hoặc tìm đến cái chết.

   Cuối năm ngoái, khi trao đổi với Thầy thuốc nhân dân, PGS.TS Lê Hoàng, Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội , chị chia sẻ nếu lần này điều trị không thành công có thể "sẽ đi vào rừng để không ai tìm thấy nữa".

   Ngay lập tức, PGS Hoàng khuyên chị gặp bác sĩ tâm lý trước khi điều trị vô sinh. Sau khi kiểm tra, Thạc sĩ, bác sĩ tâm lý - tâm thần Phạm Văn Dương, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội chẩn đoán chị Thanh mắc chứng trầm cảm do điều trị vô sinh quá lâu, thất bại nhiều lần. Bản thân chị cũng thừa nhận không biết mình bị trầm cảm.

Nguyên nhân gây trầm cảm ở người vô sinh hiếm muộn

   Theo phó giáo sư Lê Hoàng, trầm cảm được coi là một trong những rối loạn tâm lý chính liên quan đến vô sinh. Nó không chỉ ảnh hưởng đáng kể đến cuộc sống của người bệnh mà còn tác động ngược, làm giảm hiệu quả điều trị hiếm muộn.

   Nguyên nhân dẫn đến trầm cảm ở người vô sinh hiếm muộn bao gồm:

• Áp lực từ người thân trong gia đình: Những lời nói trách móc từ gia đình nhà chồng thường khiến người phụ nữ bị căng thẳng, lo lắng, mặc cảm. Họ cho rằng tất cả là lỗi của bản thân nên càng thu mình lại, sống khép kín hơn. Chính những cảm xúc tiêu cực này là khởi nguồn của bệnh trầm cảm.
• Kết quả điều trị thất bại: Khi quyết định điều trị hỗ trợ sinh sản, cặp vợ chồng nào cũng mang hy vọng rất lớn về việc thành công có thai. Theo đó, nếu thất bại, cảm giác thất vọng sẽ khiến họ đau khổ, buồn chán. Nhất là khi thất bại hết lần này đến lần khác, người phụ nữ sẽ càng tuyệt vọng hơn. 

Người vô sinh hiếm muộn thường trải qua những cảm xúc đau khổ

• Áp lực về tiền bạc: Chi phí điều trị vô sinh không hề thấp. Đặc biệt, nếu thất bại nhiều lần, số tiền chữa trị càng dội lên gấp nhiều lần. Lúc này, người bệnh vừa chịu nỗi đau vì không đậu thai, vừa lo lắng về kinh tế, khiến họ bất lực, chán nản.
• Tác dụng phụ của thuốc: Thuốc chữa hiếm muộn thường tập trung kích thích các nội tiết tố. Đôi khi, việc biến đổi các nội tiết này có thể ảnh hưởng đến tâm trạng của con người, làm tăng khả năng phát sinh các triệu chứng trầm cảm.

   Bác sĩ Dương cho biết, bệnh trầm cảm ở người vô sinh hiếm muộn khá phổ biến. Một đánh giá tổng hợp đăng trên Thư viện Y học quốc gia Mỹ liên quan tới hơn 9.600 phụ nữ vô sinh cho thấy 44,32% có các triệu chứng rối loạn tâm lý, lo âu, trầm cảm.

   Trường hợp của chị Thanh là do điều trị sinh sản thất bại nhiều lần liên tiếp khiến chị mất lòng tin, hoang mang, cảm giác tội lỗi và tự trách bản thân. Vợ chồng chị đã phải bán nhà để có tiền chữa bệnh nhưng không thành công, áp lực kinh tế đè nặng khiến tâm lý căng thẳng tăng lên.

   Ngược lại, căn bệnh trầm cảm cũng ảnh hưởng tới khả năng sinh sản ở nhiều mức độ khác nhau. Các chuyên gia thấy rằng, lo âu, trầm cảm có thể gây tăng hormone prolactin, rối loạn trục dưới đồi, tuyến yên, tuyến thượng thận, rối loạn phóng noãn, làm giảm khả năng sinh sản. Vì vậy, việc điều trị tâm lý cho người vô sinh hiếm muộn luôn được ưu tiên lên hàng đầu.

Cách điều trị trầm cảm cho người vô sinh hiếm muộn là gì?

Cách điều trị trầm cảm cho người vô sinh hiếm muộn

   Các phương pháp điều trị trầm cảm thường là trị liệu tâm lý, sử dụng thuốc tây tùy mức độ bệnh. Tuy nhiên, với trường hợp đang chữa vô sinh, bác sĩ sẽ ưu tiên biện pháp không dùng thuốc.

   Như trường hợp chị Thanh được điều trị tâm lý theo phác đồ của bác sĩ Dương. Qua các buổi trao đổi trị liệu, bác sĩ trò chuyện giúp chị giải quyết bế tắc trong tư duy, suy nghĩ tích cực. Đồng thời, chị được hướng dẫn tập thở, tập yoga. tinh thần dần lạc quan, cởi mở hơn, bớt cảm giác tội lỗi và áp lực.

   Sau 3 tháng trị liệu tâm lý, chị Thanh tiếp tục điều trị vô sinh. Chị được mổ nội soi gỡ tách dính buồng tử cung. Bác sĩ dùng thuốc kích trứng, tạo phôi, chuyển phôi thành công, giúp chị đậu thai.

   Bác sĩ cũng khuyên các chị em phụ nữ hiếm muộn nên tránh căng thẳng, cân bằng cảm xúc. Bạn nên duy trì các bài tập phù hợp, kết nối chia sẻ với mọi người. Trong quá trình điều trị vô sinh, người chồng cần đồng hành cùng vợ. Các thành viên khác trong gia đình nên cảm thông, khích lệ để giảm áp lực lên người phụ nữ.

   Nếu gặp vấn đề tâm lý, bệnh nhân cần đi thăm khám và trị liệu với bác sĩ tâm lý trước hoặc kết hợp chữa vô sinh.

   Như vậy, công cuộc tìm con của người vô sinh hiếm muộn rất gian nan. Họ phải đối mặt với nhiều khó khăn, vất vả, dễ rơi vào trầm cảm. Do đó ngay từ đầu, chị em cần thư giãn tinh thần, chuẩn bị thật tốt tâm lý, tuân thủ đúng chỉ dẫn của bác sĩ để điều trị vô sinh thành công.